Pas pothuajse një çerek shekulli mospërputhje dhe ngërçi, më në fund mund të arrijmë në një pikë në mosmarrëveshjen e gjatë të Kosovës kur negociatorët duhet të lejohen të punojnë pa ndërhyrje, thotë diplomati Ivor Roberts, ish-ambasador britanik në Jugosllavi, Irlandë dhe Itali ,në një artikull të autorit për British Telegraph, duke krahasuar në njëfarë kuptimi diplomacinë dhe një ndeshje tenisi në Wimbledon.
Roberts u kujton atyre që nuk kishin lindur atëherë, dhe ka shumë prej tyre, thotë ai, se Kosova ishte pjesë e Jugosllavisë që kishte shumicë shqiptare dhe luftoi për pavarësinë e saj, e cila kulmoi me ndërhyrjen e NATO-s në vitin 1999.
Që atëherë, shumë vende e kanë njohur Kosovën si shtet të pavarur, por Serbia dhe të tjerët jo, dhe një pakicë e konsiderueshme serbe mbetet në Kosovë, transmeton FrontOnline.
Për dekada, negociatat nuk arritën të bënin shumë përparim drejt zgjidhjes. “Kosova dhe Serbia po përgatiten t’i japin goditjen e fundit Putinit”, thotë Roberts.
E megjithatë, derisa të arrihet një marrëveshje, as Serbia e as Kosova nuk do të mund të hyjnë në Bashkimin Evropian, beson ai.
Gjatë vitit të kaluar, SHBA, BE dhe Britania e Madhe kanë bërë përpjekje të përbashkëta për të bindur të dyja palët që të bien dakord për një zgjidhje, thotë Roberts, duke deklaruar se “ekziston një perspektivë realiste që përpjekjet e tyre do të shpërblehen dhe se dy liderët, presidenti i Serbisë Vuçiq dhe kryeministri i Kosovës Albin Kurti, të pajtohen për kompromiset e nevojshme të dhimbshme dhe të vështira politikisht”.
“Është një moment i rëndësishëm dhe historic”, thotë ai. Ai shton se për fat të keq, “në audiencë ka njerëz që bëjnë zhurmë dhe shpërqendrojnë vëmendjen”. Më e rëndësishmja dhe problematike, thekson ai, është turma në “fundin rus” të stadiumit.
“Rusia nuk dëshiron të shohë një marrëveshje për Kosovën. Roli i vetëm i Rusisë në rajon është të jetë kampion i ‘djemve të këqij’ që thonë se duan të luftojnë deri në fund për të mbrojtur pjesën e Serbisë në Kosovë”.
Kjo nuk është për shkak se Rusia kujdeset shumë për Serbinë – historia tregon se nuk ka – por sepse ajo është një front i rëndësishëm në përballjen e tyre me Perëndimin, një konfrontim të cilin ata aktualisht po e humbasin, sipas diplomatit britanik.
“Kur Beogradi dhe Prishtina arrijnë një marrëveshje, ndikimi i Rusisë në rajon ka mbaruar dhe statusi i saj global zvogëlohet më tej. Prandaj, ne mund të presim që Rusia të bëjë provokime dhe incidente që do ta bëjnë paqen më pak të mundshme”.
Për fat të keq, thotë ai, ka nga ana perëndimore që “mjaullisin”.
Vëzhgimi në librin e Rebecca West, ‘The Black Lamb and the Grey Falcon’, në lidhje me prirjen e anglezëve për të marrë anën në Ballkanin Perëndimor ende tingëllon e vërtetë dhe duket se nuk ka shembull më të mirë për këtë sesa Alicia Cairns, Kryetare e Komisionit përi Çështjeve të jashtme të Parlamentit Britanik.
Ajo, natyrisht, ka të drejtë të ketë mendimin e saj – por nëse pikëpamjet e saj të njëanshme, si dikush në një pozicion të rëndësishëm dhe me ndikim, e shtyjnë Kurtin të besojë se ajo ka mbështetje ndërkombëtare për t’i rezistuar kompromisit ose po kërkon një marrëveshje më të mirë – dhe ata më thanë negociatorëve të lartë se pikërisht ky është efekti i ndërhyrjeve të saj, pohon Roberts.
“Diplomatët dhe negociatorët me eksperiencë do të kenë të gjitha faktet dhe informacionet që u nevojiten për të ndihmuar Vuçiqin dhe Kurtin të arrijnë një marrëveshje që ata mund të përpiqen vetëm t’ia shesin njerëzve të tyre.
Opinioni dhe emocionet nga jashtë do të jenë të dobishëm për qëllimet e tyre, ashtu si edhe ndërhyrja e Kremlinit. Meqenëse ata po shërbejnë për ndeshjen – dhe çmimi këtu është i madh – heshtja nga turma do të ishte e përshtatshme”, përfundon Roberts në tekstin e tij.
